Klimaat en honger slaan op hol

Het nieuwe Oxfam-rapport “Hunger in a heating world” toont aan dat de honger meer dan verdubbelde in de tien landen die het meest te verduren hebben onder de klimaatcrisis. In totaal lijden er nu 48 miljoen mensen honger, tegen 21 miljoen in 2016. 18 miljoen daarvan verkeren op het randje van de hongersnood. Het gaat om Somalië, Haïti, Djibouti, Kenia, Niger, Afghanistan, Guatemala, Madagaskar, Burkina Faso en Zimbabwe. Al die landen kregen de afgelopen twee jaar te maken met aanhoudende extreme weersomstandigheden.

5 keer meer klimaatrampen

“Extreme weersomstandigheden zoals droogte, cyclonen en overstromingen komen steeds vaker voor en zijn ook steeds dodelijker”, legt Eva Smets uit, algemeen directeur van Oxfam België. “De aanhoudende klimaatrampen zijn vaak de doodsteek voor miljoenen mensen die al getroffen werden door bestaande conflicten, toenemende ongelijkheid en economische crisissen. Ze ondermijnen de weerstand van arme bevolkingsgroepen en duwen hen in een nog ergere voedselcrisis.”

De afgelopen 50 jaar waren er 5 keer meer extreme en uitzonderlijk intensieve weersomstandigheden. Zo kende Somalië de ergste droogte ooit. In Guatemala vernielde de droogte 80% van de maïsoogst, hebben de kleine koffieproducenten te lijden onder het uitblijven van de regen en stierven 2,5 miljoen stuks vee van de dorst. Dat laatste verergerde de voedselcrisis voor 2,4 miljoen mensen. Deze enkele voorbeelden zijn duizelingwekkend. Maar klimaatexperten wijzen er op dat als er geen afdoende maatregelen worden genomen om de opwarming van de aarde tegen te gaan, we  nog veel ergere situaties tegemoet treden.

“We zijn bijna acht dagen zonder voedsel gebleven”

Wie moet die noodzakelijke maatregelen nemen? In eerste instantie de politieke leiders van de rijke landen uit de G20. Samen produceren ze namelijk 75% van de CO2-uitstoot. Zij beschikken over de middelen om de opwarming van het klimaat tegen te gaan. En dus moeten zij die verantwoordelijkheid opnemen. Rijke landen zoals België moeten hun CO2-uitstoot drastisch verminderen en tegelijk de hardst getroffen landen financieel steunen.

Die twee maatregelen zijn nu super dringend. Politiek inactief blijven, brengt het leven van miljoenen mensen in gevaar. “We zijn bijna acht dagen zonder voedsel gebleven”, vertelt Mariana López, een huisvrouw uit Naranjo, een stad in het droogste gebied van Guatemala. Door de aanhoudende droogte moest ze haar grond verkopen.

Er zijn helaas miljoenen voorbeelden zoals dat van Mariana. Vrouwen worden als eersten en ook het zwaarst getroffen door de opwarming van de aarde en de honger die daaruit voortvloeit. Zij lopen het grootste risico om hun huis, inkomen en toegang tot voedsel te verliezen. Zodra de levensomstandigheden van hun gezin achteruit gaan, offeren ze zich als eerste op. Ze geven hun kinderen voorrang en eten als laatsten in de rij, dus steeds minder.

Tegelijk maken de energiebedrijven die op fossiele brandstoffen teren, dagelijks miljarden dollars winst. Hun rendement is al 50 jaar lang 2,8 miljard dollar winst per dag. Ze worden bovendien nog steeds gesteund door de rijke landen terwijl die hen eigenlijk dringend op hun verantwoordelijkheden zouden moeten  wijzen. Niet alleen moeten we hun subsidies stoppen, we zouden hun buitensporige winsten dringend moeten belasten. Zo zou een kleine belasting van 1% op de jaarlijkse inkomsten van de hele energiesector volstaan om de globale voedselnood te lenigen.

“We kunnen de klimaatcrisis niet oplossen zonder de fundamentele ongelijkheden in ons voedsel- en energiesysteem aan te pakken. Met verhoogde belastingen voor de grootste vervuilers kunnen we de nodige maatregelen gemakkelijk betalen. Dit is geen liefdadigheid, maar een ethische eis”, besluit Eva Smets.