Maar liefst 28 miljoen mensen in Oost-Afrika dreigen extreme honger te lijden als de regens opnieuw uitblijven

Een massale mobilisatie van internationale humanitaire hulp is nu nodig om miljoenen mensen te helpen die met ernstige honger worden geconfronteerd te midden van conflicten, overstromingen en een ongekende droogte in Oost-Afrika.

"Oost-Afrika wordt geconfronteerd met een zeer verontrustende hongercrisis. In Ethiopië, Kenia, Somalië, Zuid-Soedan en daarbuiten voltrekt zich een catastrofe op grote schaal. Zelfs als het deze maand regent, zal volledig herstel vrijwel onmogelijk zijn, tenzij vandaag dringend actie wordt ondernomen", aldus Gabriela Bucher, uitvoerend directeur van Oxfam.

"De gevolgen van het Oekraïense conflict voor het wereldwijde voedselsysteem zullen over de hele wereld weerklinken, maar het zijn de armste en meest kwetsbare mensen die het hardst en het snelst zullen worden getroffen. De stijgende voedselprijzen zijn een mokerslag voor miljoenen mensen die al onder meerdere crises te lijden hebben, en maken het enorme tekort aan hulp potentieel dodelijk", aldus Bucher.

De stijgingen van de voedsel- en grondstoffenprijzen ondermijnen al de mogelijkheden waarover de Afrikaanse regeringen met een zware schuldenlast beschikken om de honger van hun bevolking op te lossen. Landen in Oost-Afrika importeren tot 90% van hun tarwe uit Oekraïne en Rusland. Nu de wereldhandel in granen, olie, vervoer en kunstmest wordt verstoord, beginnen de voedselprijzen de pan uit te rijzen. Vorige week bereikten ze een historisch hoogtepunt. In Somalië waren de prijzen voor basisgranen meer dan dubbel zo hoog als het jaar ervoor. In 2010-11 dreven vergelijkbare pieken in de voedselprijzen 44 miljoen mensen meer in extreme armoede, en er zijn aanwijzingen dat de voedselprijsinflatie die zich nu voordoet nog erger zal zijn.

Mensen worden in extreme voedselonzekerheid geduwd

• Alleen al in het eerste kwartaal van 2022 zijn meer dan 13 miljoen mensen in Ethiopië, Kenia en Somalië ontheemd geraakt op zoek naar water en weiland. Miljoenen anderen hebben hun landbouwgronden en huizen moeten achterlaten door conflicten, vooral rond Ethiopië - waar nu 9,4 miljoen mensen dringend humanitaire hulp nodig hebben.
• De regio heeft te lijden gehad onder de ergste sprinkhanenplaag in 70 jaar en overstromingen die bijna een miljoen mensen in Zuid-Sudan hebben getroffen. In Zuid-Sudan zullen naar schatting 8,3 miljoen mensen dit magere seizoen (mei-juli) met ernstige voedselonzekerheid te kampen hebben, omdat de klimatologische en economische schokken toenemen.
• In Kenia is de oogst met 70% gedaald en is een nationale ramp uitgeroepen: 3,1 miljoen mensen lijden acuut honger en hebben nu hulp nodig. Bijna de helft van alle huishoudens in Kenia moet voedsel lenen of op krediet kopen.
• Ethiopië kampt met het hoogste niveau van voedselonzekerheid sinds 2016, alleen al in de regio Somali hebben 3,5 miljoen mensen te kampen met een ernstig water- en voedseltekort. Bijna een miljoen veedieren zijn gestorven, waardoor veehouders die volledig afhankelijk zijn van het hoeden om te overleven, niets meer hebben.
• Meer dan 671.000 mensen zijn onlangs uit hun huizen in Somalië weggetrokken omdat bijna 90% van het land in ernstige droogte verkeert. Hierdoor zal waarschijnlijk bijna de helft van de Somalische kinderen onder de vijf jaar acuut ondervoed zijn.

VN humanitaire oproep

Hoewel de nood alarmerend hoog is, is er voor de humanitaire hulp veel te weinig geld uitgetrokken. Tot dusver is slechts 3% van de totale humanitaire oproep van de VN voor Ethiopië, Somalië en Zuid-Sudan ter waarde van 6 miljard dollar voor 2022 gefinancierd. Kenia heeft tot nu toe slechts 11% van zijn noodhulp van de VN gekregen.

Diyaara Ibrahim Gulie, uit Wajir County in Kenia, die via Oxfam voedselhulp en geld heeft gekregen, zegt: "We moeten nu maaltijden overslaan en genoegen nemen met één maaltijd per dag. En soms moeten we voorrang geven aan het eten voor de kinderen en de volwassenen uithongeren om het weinige voedsel dat we hebben te behouden.”

Samen met lokale partners verdubbelt Oxfam haar steun voor de slachtoffers van de Oost-Afrikaanse hongercrisis, met als doel meer dan 1,5 miljoen mensen in nood te helpen met water, geld, onderdak en sanitaire voorzieningen.

"Oost-Afrika kan niet wachten. De hongercrisis, aangewakkerd door veranderingen in ons klimaat en COVID-19, verergert met de dag. Oxfam roept alle donoren op om dringend het financieringstekort van de humanitaire oproep van de VN aan te vullen en de fondsen zo snel mogelijk bij de lokale humanitaire organisaties te krijgen. De regeringen en strijdende partijen in conflictgebieden moeten ervoor zorgen dat humanitaire organisaties zoals Oxfam veilig de meest kwetsbare mensen kunnen bereiken", aldus Bucher. 

"We roepen de regeringen van graanexporterende landen op om alles in het werk te stellen om geschikte alternatieven te vinden voor de dreigende verstoring van de aanvoerketen vanuit Oekraïne naar lage-inkomenslanden die afhankelijk zijn van voedselimport. En - nu we getuige zijn van de gevolgen die worden veroorzaakt door het falen van de internationale inspanningen om de klimaatcrisis aan te pakken - onderstrepen we de noodzaak om de maatregelen voor aanpassing aan en beperking van de klimaatverandering op te voeren", aldus Bucher.