3 overwinningen op de COP30, de mondiale klimaattop
De COP30 werd in Brazilië afgesloten met een wrange nasmaak. Ondanks grote ambities heeft de mondiale klimaattop haar beloftes niet waargemaakt. Op internationaal niveau heerst er teleurstelling over het gebrek aan bereidheid van rijke landen om hun verantwoordelijkheid op te nemen en zich te engageren voor een ambitieuze transitie. Tussen de gemiste kansen boekten burgers en middenveld ook vooruitgang. Oxfam België was aanwezig om die stem aan de onderhandelingstafel te brengen en distilleert drie concrete overwinningen uit COP30.
3 overwinningen op COP30
Oxfam was aanwezig op de wereldklimaattop (COP30) in Brazilië. Samen met organisaties en activisten brachten we de stem van burgers binnen in de onderhandelingen. Drie eisen uit onze petitie werden meegenomen. Dit zijn ze:
1. Overwinning voor genderrechtvaardigheid
Het middenveld heeft tijdens deze COP enorm werk geleverd om genderrechtvaardigheid te verankeren in de officiële teksten. Ondanks tegenkanting van sommige landen werd een ambitieus genderactieplan voor de komende tien jaar goedgekeurd. Dat plan zorgt onder meer voor meer transparantie in data. Zo kunnen overheden beleid voeren dat aansluit bij de rechten en noden van vrouwen, met specifieke aandacht voor gemarginaliseerde groepen en vrouwelijke milieuverdedigers. Het plan heeft een nationaal mandaat: België zal dus concrete stappen moeten zetten. Wij blijven de overheid daarop aanspreken.
2. Uitstap uit fossiele brandstoffen: België engageert zich
In de slottekst van de COP ontbreekt de uitstap uit fossiele brandstoffen. Een enorme gemiste kans die voor veel verontwaardiging zorgde. Als reactie sloten meer dan 80 landen zich tijdens de COP aan bij een verklaring voor een uitstap uit fossiele energie, gelanceerd door Colombia. Dankzij druk van het middenveld schaarde ook België zich achter dit initiatief. Een sterk signaal dat België bereid is de echte veroorzakers van de klimaatcrisis aan te pakken. Volgend jaar, in Turkije, moet dit engagement worden omgezet in concrete actie.
3. Rechtvaardige transitie: van woorden naar daden
Een rechtvaardige transitie betekent dat het terugdringen van onze uitstoot niet leidt tot nieuwe vormen van onderdrukking elders. Tijdens de COP werd een mechanisme voor een rechtvaardige transitie vastgelegd. Dat moet garanderen dat de rechten van iedereen worden gerespecteerd in de omschakeling naar een duurzame wereld. Concreet: als België kiest voor minder vervuilende wagens, moeten niet alleen de rechten van werknemers in de auto-industrie worden beschermd, maar ook die van gemeenschappen die getroffen worden door nieuwe technologieën, bijvoorbeeld bij de ontginning van zeldzame mineralen voor elektrische auto’s. Er wordt een specifiek mechanisme uitgewerkt om staten te begeleiden bij de transformatie van hun economieën, met aandacht voor extractivisme en mensenrechten.
Overhandiging van de petitie aan de klimaatministers
Meer dan 1 miljoen mensen wereldwijd, waaronder 30.000 in België, ondertekenden onze petitie om rijke vervuilers te laten betalen en te investeren in een rechtvaardige transitie. Alba, verantwoordelijk voor beleidsbeïnvloeding in klimaatrechtvaardigheid bij Oxfam, overhandigde de Belgische petitie aan federaal minister van Mobiliteit en Klimaat Jean-Luc Crucke en aan Waals minister Cécile Neven, bevoegd voor Energie en het Lucht-Klimaatplan. Tijdens deze ontmoetingen maakten we duidelijk dat mensen in België rechtvaardige klimaatomlossingen eisen. Een krachtig symbool dat burgers hun plaats opeisen aan de onderhandelingstafel. Onze stemmen tellen. Laten we ze blijven laten horen!
Burgerkracht
In een context waarin steeds meer multinationals proberen klimaatbeleid te ondermijnen, is ons collectief sterker dan ooit. Alleen al op COP30 waren meer dan 1.600 lobbyisten van de fossiele sector aanwezig… maar wij zijn met één miljoen!
Die gezamenlijke kracht geeft ons de energie om door te gaan. Samen blijven we weerstand bieden aan wie winst boven mensen plaatst. Samen verdedigen we een samenleving waarin respect voor de planeet hand in hand gaat met respect voor mensenrechten.
