EU-zorgplichtwet: groen licht van de Raad maar afgezwakte tekst
De Europese ministers hebben vandaag overeenstemming bereikt over een wetsvoorstel dat bedrijven aansprakelijk stelt voor de schade die zij veroorzaken aan mensen en de planeet. De Werkgroep Corporate Accountability juicht deze stap vooruit toe, maar betreurt dat de lidstaten de tekst zo hebben afgezwakt.
In reactie stelde Joris Verschueren van ACLVB: “Vandaag hebben de Europese regeringen een baanbrekend wetsvoorstel verwaterd dat misbruiken in de hele waardeketen van bedrijven een halt trachtte toe te roepen.
Het oorspronkelijke voorstel van de Commissie was al verre van de game-changer wet die het middenveld had verwacht. Nu, nadat de EU-landen hun zeg hebben gedaan, en onder zware druk van de conservatieve bedrijfslobby, is het voorstel nog zwakker geworden. Dat is een verlies voor de vrouwen en mannen die overal ter wereld in vreselijke omstandigheden werken om de goederen te maken die in onze winkelwagentjes belanden”
Wat betreft burgerlijke aansprakelijkheid: Er zijn steeds meer mazen waardoor bedrijven kunnen ontsnappen aan hun verplichtingen.
Over de financiële sector: De financiële sector kan mensenrechtenschendingen en schade aan de planeet blijven financieren zonder ter verantwoording te worden geroepen, want het blijft aan elk Europees land om te beslissen of ze banken en andere financiële spelers willen dwingen hun verantwoordelijk op te nemen.
Voor slachtoffers van wanpraktijken door bedrijven die toegang willen tot rechtspraak: De regels zijn zodanig in het voordeel van bedrijven gekanteld dat het onzeker is of de wet voor hen een positief verschil zal maken.
Omtrent klimaatverplichtingen: De klimaatcrisis blijft een bijzaak in dit voorstel.
Sinds de Europese Commissie haar voorstel in februari 2022 bekendmaakte, werkten het Europees Parlement en de Raad elk aan hun eigen standpunt over de zorgplichtwet. Het besluit van vandaag bevestigde het standpunt van de Raad voor de trialoogonderhandelingen, die in het voorjaar van 2023 van start moeten gaan.
Sarah Vaes van Oxfam België, blikt vooruit: “Het kalf is nog niet verdronken. Het is nu aan onze Europese parlementsleden om de lat hoger te leggen. Zij moeten ervoor zorgen dat bedrijven, inclusief banken en investeerders, verantwoordelijk worden gehouden voor hun schade aan mensen en de planeet. Als de lidstaten echt streven naar een duurzame en eerlijke toekomst, kunnen ze het roer nog omgooien”.
Dat geldt ook voor België. België bleef doorheen de discussies stil. Het middenveld roept België op om actief te pleiten een meer ambitieuze wet op Europees niveau. Ook nationaal kunnen er stappen vooruit gezet worden door de voorgestelde Belgische zorgplichtwet goed te keuren.
NOOD AAN DE REDACTIE
- De ‘Werkgroep Corporate Accountability’, verenigt een twintigtal Belgische maatschappelijke organisaties waaronder de twee ngo-koepels 11.11.11 en CNCD-11.11.11, de drie Belgische vakbonden (ACLVB-CGSLB, ACV-CSC, ABVV-FGTB) en diverse ngo’s zoals Oxfam België en mensenrechten- en milieuorganisaties.
- Marc Olivier Herman, Economic Justice Policy Lead bij Oxfam EU is beschikbaar voor commentaar en interviews.(FR/NL)