Honger kan meer slachtoffers maken dan het coronavirus
Nog voor het begin van de COVID-19 pandemie nam de honger in de wereld toe. Maar de combinatie van corona en conflicten, ongelijkheid en de klimaatcrisis brengt miljoenen mensen op de rand van de hongersnood. Volgens het Oxfam-rapport 'The Hunger Virus' zal het aantal mensen met honger verdubbelen ten opzichte van 2019.
Door de dramatische vertraging van de wereldeconomie, gekoppeld aan de beperkte bewegingsvrijheid, verloren miljoenen mensen hun job. Zonder inkomen en sociale steun kunnen zij zich geen eten veroorloven.
De lockdownmaatregelen die zijn opgelegd om de verspreiding van de ziekte onder landbouwers in te dammen, hadden wereldwijd een grote impact op de plaatselijke bevolkingen. Veel boeren konden geen gewassen planten of oogsten en konden niet naar de markt om hun producten te verkopen of om zaden en gereedschap te kopen.
De hongercrisis treft vooral vrouwen
Vrouwen spelen een grote rol in ons voedselsysteem. Ze werken als voedselproducenten, plantage- of fabrieksarbeiders. Meestal zijn ze ook verantwoordelijk voor het kopen en koken van voedsel voor het gezin. Toch lopen vrouwen wereldwijd meer risico om honger te lijden.
Door discriminatie zijn vrouwen sowieso al kwetsbaarder: ze verdienen minder dan mannen en bezitten geen eigen grond. Als vrouwen over dezelfde middelen zouden beschikken als mannen, zouden ze de opbrengsten op hun boerderijen met 30 procent kunnen verhogen. Daardoor zou het aantal hongerige mensen in de wereld met 17 procent kunnen afnemen.
Het coronavirus brengt ons veel schade toe. Het is moeilijk geworden om mijn kinderen te eten te geven. We zijn volledig afhankelijk van de verkoop van melk, en door de sluiting van de markt kan dat niet meer. Als we geen melk verkopen, eten we niet meer.
Kadidia Diallo, vrouwelijke melkproducent in Burkina Faso
6.000 tot 12.000 slachtoffers per dag door honger
Het Wereldvoedselprogramma (WFP) schat dat het aantal mensen dat met een acute hongercrisis wordt geconfronteerd als gevolg van de pandemie voor het einde van het jaar zal oplopen tot 270 miljoen. Dat is een stijging van meer dan 80% sinds begin 2019. Voor het einde van het jaar kunnen dagelijks 6.000 à 12.000 mensen sterven van de honger. Dat zijn meer doden per dag dan het coronavirus zelf momenteel op zijn geweten heeft.
Oxfam identificeert tien brandhaarden van extreme hongersnood, waar de voedselcrisis het meest acuut is en elke dag erger wordt als gevolg van de pandemie: Jemen, de Democratische Republiek Congo (DRC), Afghanistan, Venezuela, de Sahel en de West-Afrikaanse landen, Ethiopië, Soedan, Zuid-Soedan, Syrië en Haïti. In deze regio’s leven 65% van de mensen met extreme honger. Het rapport belicht ook opkomende epicentra van honger: middeninkomenslanden zoals India, Zuid-Afrika en Brazilië.
Klimaat, conflicten en ongelijkheid veroorzaken honger
De klimaatcrisis verergert de honger in alle gebieden met extreme hongersnood. De temperatuur stijgt, het weer wordt extreem en onvoorspelbaar, met langdurige periodes van droogte en overstromingen. Dat is rampzalig voor de voedselproductie.
Daarnaast zijn conflicten een belangrijke oorzaak als gevolg van voedseltekorten. 60% van de 821 miljoen mensen in de wereld die met voedselonzekerheid te maken hebben, leven in door conflicten getroffen landen. Bovendien duwt economische ongelijkheid, versterkt door de COVID-19-crisis, miljoenen mensen in armoede.
Grote winsten voor voedselreuzen
Het Oxfam-rapport belicht een voedselsysteem dat miljoenen mensen in de honger heeft gedreven op een planeet die genoeg voedsel produceert om iedereen te voeden. Een systeem waardoor ‘s werelds 10 grootste voedselreuzen dit jaar al 18 miljard dollar konden uitkeren aan hun aandeelhouders, op een moment dat de COVID-19-crisis de wereld lamlegde. Ter vergelijking: dat is tien keer het bedrag dat de VN zegt nodig te hebben zodat mensen geen honger meer lijden.
6 cruciale maatregelen om honger te bestrijden
Oxfam erkent dat regeringen dringend actie moeten ondernemen om de verspreiding van het coronavirus in te perken, maar roept hen ook op om onmiddellijk in actie te schieten om een einde te maken aan deze hongercrisis. Regeringen kunnen hun verantwoordelijkheid nemen door:
- de humanitaire oproep van de Verenigde Naties volledig te financieren
- te werken aan een duurzamer, rechtvaardiger en veerkrachtiger voedselsysteem
- vrouwen een stem te geven in het debat over de voedselcrisis en hun leiderschap te bevorderen
- schulden van ontwikkelingslanden kwijt te schelden zodat zij hun sociale bescherming kunnen uitbouwen
- de oproep van de VN voor een wereldwijd staakt-het-vuren te ondersteunen
- dringende maatregelen te nemen om de klimaatcrisis te bestrijden
Oxfam op het terrein
Wereldwijd werken we samen met kleinschalige producenten om hen te helpen de klimaatverandering het hoofd te bieden, de opbrengst te verbeteren en de markttoegang te vergroten. In veel landen organiseren we voedsel- of voucherverdelingen om honderdduizenden mensen van eten te voorzien.
Sinds het begin van de coronacrisis zijn we samen met onze partners met man en macht in de weer om levens te redden en de verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Water-, sanitaire en hygiënische interventies zijn van vitaal belang om het aantal infecties te beperken.