Honderdduizenden mensen vluchten voor hernieuwde gevechten in Noord-Kivu, waardoor humanitaire inspanningen onder druk komen te staan
Hernieuwde gevechten rond de hoofdstad van Noord-Kivu, Goma, in de Democratische Republiek Congo (DRC), hebben geleid tot een catastrofale escalatie van de humanitaire crisis waardoor honderdduizenden mensen - van wie velen al eerder meerdere malen op de vlucht waren geslagen - opnieuw op de vlucht zijn geslagen op zoek naar veiligheid.
Naarmate het geweld toeneemt, hebben gezinnen onderdak gezocht in scholen en kerken in en rond de stad Goma, waar ze geconfronteerd worden met ontoereikende huisvesting en het ontbreken van essentiële sociale basisvoorzieningen, waaronder humanitaire hulp.
“Honderdduizenden mensen zijn gedwongen om het weinige dat ze hadden kunnen redden toen ze al eens ontheemd raakten, achter te laten,” zegt Manenji Mangundu, landendirecteur van Oxfam in de DRC. “Velen zoeken onderdak in kerken, scholen en andere geïmproviseerde onderkomens in Goma die verre van veilig of adequaat zijn. De meest elementaire behoeften om te overleven - voedsel, schoon water, medische zorg, dekens en bescherming - zijn schaars en humanitaire hulp moet hen nog bereiken”, voegt Manenji toe.
Artilleriebeschietingen in gebieden die al onderdak boden aan ontheemde gezinnen hebben paniek onder hen veroorzaakt. Zo kwam een van de ontheemdenlocaties rond Goma, waar al meer dan 600.000 mensen woonden, bijna leeg te staan. Nog eens 178.000 mensen ontsnapten aan de recente gevechten buiten Goma. Honderdduizenden mannen, vrouwen en kinderen zijn naar het stadscentrum van Goma gevlucht, waar de lokale infrastructuur niet in hun behoeften kan voorzien.
De ontheemde bevolking in Goma wordt nu geconfronteerd met erbarmelijke omstandigheden die hun gezondheid, veiligheid en welzijn bedreigen. Zonder fatsoenlijk onderdak en toegang tot essentiële hulpbronnen wordt hun trauma nog verergerd door het risico op het uitbreken van ziektes, waaronder het Mpox-virus dat in het land al talloze levens heeft geëist.
“Elke dag verslechtert de situatie. We zien met eigen ogen welke verwoestende gevolgen dit conflict heeft op kwetsbare gemeenschappen. Sommige van deze gezinnen zijn al voor de zevende keer ontheemd en hebben geen directe hulp. Deze situatie is onhoudbaar,” zei Manenji.
De verslechterende humanitaire crisis komt op een moment dat de nieuwe Amerikaanse president Trump heeft aangekondigd de buitenlandse ontwikkelingshulp 90 dagen op te schorten. Dit beleid kan grote gevolgen hebben voor een land als de DRC, dat kampt met toenemende honger en herhaaldelijke ontheemding.
Oxfam werkt eraan om mensen te voorzien van schoon water en non-food artikelen, maar de omvang van de nood is overweldigend en de toenemende onveiligheid maakt het moeilijk om de getroffen families te bereiken. Oxfam roept op tot onmiddellijke internationale steun om ervoor te zorgen dat deze kwetsbare gezinnen niet achterblijven.
Noot voor de redactie
-Vanaf maandag 27 januari is collega Swonty Koné, hoofd beleid voor Oxfam DRC aan het werk in Brussel en beschikbaar voor verdere toelichting in het Frans en Engels. Collega's in DRC zijn ook beschikbaar voor toelichting in het Frans en Engels.
-Volgens de officiële cijfers waren er op 31 maart 2024 ongeveer 2,67 miljoen mensen ontheemd in Noord-Kivu, waaronder ongeveer 600.000 in en rond Goma. In 2024 hadden meer dan 25,4 miljoen mensen in DRC, een kwart van de bevolking, hulp nodig. In november 2024 telde DRC 6,4 miljoen binnenlandse ontheemden, waardoor het land het meeste ontheemden telt ter wereld, na Soedan.
- Volgens schattingen van humanitaire actoren tijdens een crisisbijeenkomst op 20 januari in Minova zouden tussen 04 en 20 januari 2025 meer dan 178.000 mensen nieuw ontheemd raken in het gebied als gevolg van de recente botsingen.
Steun het Oxfam-noodfonds
Onze humanitaire teams staan permanent klaar om samen met partnerorganisaties in te grijpen in noodsituaties bij gewapende conflicten.