Toenemend geweld in Congo: 10 miljoen mensen hebben dringend hulp nodig
Heropflakkerende confrontaties tussen niet-gouvernementele gewapende groepen, hebben de honger in de Democratische Republiek Congo verergerd. 10 miljoen mensen hebben er dringend humanitaire hulp nodig, waarschuwen Oxfam, CARE International en de Deense Vluchtelingenraad vandaag.
Sinds het begin van het jaar hebben de aanhoudende conflicten bijna 1400 burgers, waaronder vrouwen en kinderen, gedood. Seksueel geweld tegen vrouwen en meisjes neemt ook toe: alleen al sinds januari 2023 zijn meer dan 340 gevallen van seksueel geweld gemeld in de gebieden Kanyaruchinya en Munigi in het Niyragongo-gebied.
"Door het recente geweld kunnen honderdduizenden boeren in Noord-Kivu, Zuid-Kivu en Ituri het plantseizoen niet beginnen om hun voedsel en inkomen veilig te stellen, omdat zij van hun land en huis zijn verdreven. Meer dan 26 miljoen mensen hebben al niet genoeg te eten als gevolg van jarenlange conflicten en ontheemding. Het aanhoudende geweld drijft hen nu naar de rand van de afgrond", aldus Patrick Kanyangara, humanitair medewerker voor Oxfam België.
Meer dan 600.000 mensen zijn gedwongen hun huizen te ontvluchten sinds het geweld in juni 2022 escaleerde. Honderden mensen komen dagelijks aan in overvolle geïmproviseerde kampen. In het ontheemdenkamp Lushagala, op 12 km van Goma, is het aantal gezinnen in slechts één week tijd gestegen van 2.280 tot 6.261. Hierdoor komen middelen als schoon water en sanitaire voorzieningen onder druk te staan en neemt het risico op ziekten zoals cholera toe.
"Meer dan 59.000 kinderen zijn ondervoed en meer dan 5.000 zwangere vrouwen hebben passende voedingszorg nodig. Door de voedselonzekerheid, de overbevolking in de kampen, de slechte hygiëne en sanitaire omstandigheden, het tekort aan drinkwater en het gebrek aan toegang tot gezondheidszorg is de kans groot dat het aantal gevallen van cholera in de geïmproviseerde kampen in Nyiragongo zal toenemen. Het conflict belemmert de toegang tot de broodnodige hulp aan de getroffenen", aldus Sidibe Kadidia, directeur van Care International in de DRC.
Door het aanhoudende geweld heeft het land al te kampen met de grootste crisis op het gebied van binnenlandse ontheemding in Afrika. Tot nu toe zijn 5,8 miljoen mensen in de provincies Ituri, Noord-Kivu, Zuid-Kivu en Tanganyika - waarvan meer dan de helft vrouwen - gedwongen hun huizen te ontvluchten. Velen moesten meer dan eens verhuizen.
Kasereka Mahamba, een vader van vijf kinderen die naar het kamp Lushagala is gevlucht, legt uit: "We zijn ons huis in Mushaki ontvlucht naar Kirolirwe, waar we dachten veilig te zijn voor de rebellen. We werden gedwongen om terug te vluchten naar Mushaki toen de gevechten ons dorp naderden, en vervolgens naar Saké toen de soldaten zich uit het dorp terugtrokken, voordat we in Goma aankwamen."
De onveiligheid in de conflictgebieden belemmert de hulpverlening en maakt het moeilijker om de meest behoeftigen te bereiken. Humanitaire vluchten dreigen ook stil te vallen en verschillende hoofdwegen van Goma naar het westen en noorden zijn geblokkeerd. Gebieden in Walikale, Masisi, Mweso en Lubero zijn bijna volledig afgesneden van levensreddende humanitaire hulp.
Ondanks de verslechterende humanitaire situatie is tot nu toe slechts 10,2 procent van de oproep van de VN voor 2,25 miljard dollar voor de DRC dit jaar gefinancierd. De drie hulporganisaties roepen donoren op dringend te voldoen aan de huidige VN oproep voor de DRC om nu levens te helpen redden. De regering van de DRC en de internationale gemeenschap moeten in gelijke mate werken aan het aanpakken van de oorzaak van de crisis en het beschermen van de mensenrechten.
Noot voor de redactie
26,4 miljoen mensen verkeren volgens de IPC-classificatie voor voedselonzekerheid in een crisissituatie of erger. IPC3 en IPC4.
Vanaf maart 2023 is slechts 10,2% van de HRP oproep voor de DRC van 2,25 miljard dollar voor 2023-2024 gefinancierd.
Het aantal binnenlandse ontheemden en vluchtelingen in de DRC is sinds 2016 dramatisch gestegen tot een van de hoogste sinds de jaren negentig en vormt een bedreiging voor de stabiliteit in de regio.
33 gezondheidszones in vijf provincies (Noord-Kivu, Zuid-Kivu, Tanganyika, Haut-Katanga en Haut Lomami) werden begin 2023 getroffen door cholera. In januari 2023 steeg het aantal gevallen met 15% ten opzichte van januari 2022 en met 76% ten opzichte van januari 2021.
Patrick Kanyangara, humanitair beleidsmedewerker voor Oxfam België is beschikbaar voor verdere toelichting in het Frans.