Rijke landen overschatten "werkelijke waarde" van klimaatfinanciering met 88 miljard dollar, aldus Oxfam
De "werkelijke" financiële inspanning van rijke landen om het Globale Zuiden van klimaatfinanciering te voorzien is minder dan een derde van wat het gerapporteerde bedrag lijkt te suggereren.
Volgens Oxfam hebben rijke landen in 2022, het laatste jaar van de onlangs gerapporteerde cijfers, de lage- en middeninkomenslanden in het kader van de internationale klimaatonderhandelingen opnieuw met maar liefst 88 miljard dollar tekortgedaan.
De rijke landen zeggen dat ze in 2022 bijna 116 miljard dollar aan klimaatfinanciering hebben gemobiliseerd - voor het eerst meer dan de 100 miljard dollar per jaar die ze oorspronkelijk hadden beloofd voor 2020, om de landen in het Globale Zuiden te helpen het hoofd te bieden aan de klimaatcrisis.
Maar terwijl bijna $92 miljard van het gerapporteerde bedrag werd verstrekt als overheidsfinanciering, was bijna 70% van dit geld opnieuw in de vorm van leningen. Veel van deze leningen vragen weinig tot geen financiële inspanning van de rijke landen - ze worden verstrekt tegen winstgevende markttarieven, waardoor de schuldenlast van de landen in het Globale Zuiden toeneemt.
Oxfam schat dus dat de "werkelijke waarde" van klimaatfinanciering door rijke landen in 2022 slechts tussen de 28 en 35 miljard dollar ligt, met hooguit 15 miljard dollar bestemd voor klimaataanpassing.
Deze cijfers geven klimaatgerelateerde leningen weer als hun subsidie-equivalenten, in plaats van tegen hun nominale waarde, om de werkelijke financiële inspanning van rijke landen te meten. Oxfam houdt rekening met het verschil tussen leningen tegen markttarief en die tegen preferentiële voorwaarden, en houdt ook rekening met de al te genereuze beweringen over het klimaatgerelateerde belang van deze fondsen.
Klimaatfinanciering is een heikel punt binnen internationale klimaatbesprekingen. Deze discrepantie tussen financiële beloften en de realiteit blijft het vertrouwen ondermijnen dat landen van elkaar nodig hebben. Het is ook materieel van vitaal belang - in veel landen is het wat klimaatactie mogelijk maakt.
"Om 35 miljard dollar in perspectief te plaatsen: dat is hoeveel geld olie- en gasbedrijven verdienen in slechts zes dagen", zegt Nafkote Dabi, beleidsmedewerker klimaat bij Oxfam International. "Rijke landen hebben de landen in het Globale Zuiden jarenlang tekortgedaan door goedkoop aan klimaatfinanciering te doen. Beweringen dat ze nu op schema liggen met hun financiële beloften zijn overdreven, want deze werkelijke financiële inspanning is veel lager dan het gerapporteerde cijfer lijkt te suggereren."
"Lage- en middeninkomenslanden zouden in plaats daarvan het meeste geld moeten krijgen in de vorm van subsidies, die ook beter moeten worden gericht op authentieke klimaatgerelateerde initiatieven die hen helpen zich aan te passen aan klimaatschade en af te stappen van fossiele brandstoffen," aldus Dabi. "Op dit moment worden ze twee keer gestraft. Eerst door de klimaatschade die ze nauwelijks hebben veroorzaakt, en vervolgens door rente te moeten betalen op de leningen die ze krijgen om die schade aan te pakken."
Regeringen die later dit jaar bijeenkomen op de COP29 in Bakoe, Azerbeidzjan, om een nieuwe wereldwijde klimaatfinancieringsovereenkomst aan te nemen, de New Collective Quantified Goal, moeten de fouten van de vorige toezegging van $100 miljard per jaar niet herhalen, maar er in plaats daarvan voor zorgen dat rijke landen aanzienlijk meer financiering verstrekken, meer verantwoording afleggen en hun financiering transparanter maken.
Noot voor de redactie
De methodologie is onder embargo beschikbaar. Oxfam's schattingen zijn gebaseerd op origineel onderzoek door INKA Consult en oprichter van ODAReform.org Steve Cutts met behulp van de nieuwste OESO-gegevens over klimaatgerelateerde ontwikkelingsfinanciering voor 2021 en 2022. De cijfers zijn afgerond op de dichtstbijzijnde 0,5 miljard.
Volgens de nieuwe gegevens van de OESO zeggen rijke landen dat ze in 2022 $115,9 miljard aan klimaatfinanciering hebben gemobiliseerd voor landen in het Globale Zuiden. Bijna $92 miljard van het gerapporteerde bedrag werd verstrekt als overheidsfinanciering. 69,4 procent van de overheidsfinanciering werd verstrekt in de vorm van leningen in 2022, 67,7 procent in 2021 en 71,1 procent in 2020.
Volgens UNEP is er dit decennium naar schatting tussen de 215 en 387 miljard dollar per jaar nodig voor aanpassing in landen met een laag of gemiddeld inkomen.
Volgens het IEA hebben olie- en gasexploratie- en productiebedrijven in 2023 een netto-inkomen van $ 2,4 biljoen. Dit komt overeen met $6,57 miljard per dag, of $39,45 miljard in zes dagen.
