Oxfam klaagt Nederlandse regering aan over wapenleveringen aan Israël en wint eerste ronde
Een coalitie van NGO's bestaande uit PAX, The Rights Forum en Oxfam Novib, de Nederlandse tak van Oxfam International, daagt de Nederlandse regering voor de rechter. De rechtszaak gaat over de levering van onderdelen voor Amerikaanse F-35 gevechtsvliegtuigen aan Israël op het hoogtepunt van de oorlog in Gaza. In een eerste vonnis heeft de rechtbank in Den Haag Oxfam en haar bondgenoten in het gelijk gesteld, maar de Nederlandse regering gaat nu in beroep bij Cassatie in een poging die beslissing ongedaan te maken. Oxfam Novib roept op tot solidariteit om de juridische kosten te dekken, en krijgt daarbij steun van Oxfam België.
Achtergrond
December 2023. Oxfam Novib, Pax (een ngo die zich inzet voor vrede) en The Rights Forum (een Nederlandse organisatie die opkomt voor de rechten van Palestijnen) spannen een rechtszaak aan tegen de Nederlandse overheid. Waarom? De ngo's beschuldigen de Nederlandse regering ervan Israël onderdelen te blijven leveren die worden gebruikt in de F-35 gevechtsvliegtuigen van het Israëlische leger, te midden van een militair offensief op de Gazastrook, dat inmiddels aan bijna 30.000 mensen het leven heeft gekost.
Een overwinning voor het maatschappelijk middenveld
De ngo's beschuldigen Nederland van het schenden van internationale verdragen die van toepassing zijn op wapenexporten in oorlogstijd. De onwrikbare argumenten in de zaak overtuigden het Hof in Den Haag, dat een duidelijk arrest uitsprak: op 14 februari beval het de Nederlandse regering te stoppen met de export van onderdelen van F-35 vliegtuigen naar Israël, gezien het reële risico dat deze gebruikt zouden worden om schendingen van het internationaal humanitair recht te begaan. Bijgevolg is de Nederlandse regering wettelijk verplicht om haar export naar Israël stop te zetten.
De Nederlandse regering slaat terug
De strijd is echter nog niet gestreden. Kort na de uitspraak van het hof besliste de Nederlandse regering in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. In een cassatieberoep beoordeelt de Hoge Raad, het hoogste gerechtshof van het land, of een lagere rechtbank de wet juist heeft toegepast en of de procedureregels zijn gevolgd zoals vereist.
Het beroep van de Nederlandse regering komt ondanks een baanbrekend advies dat op 26 januari werd uitgebracht door het Internationaal Gerechtshof (ICJ), het hoogste gerechtelijke orgaan van de Verenigde Naties. Het ICJ oordeelde in het voordeel van Zuid-Afrika, dat oordeelde dat de Palestijnen in Gaza een "reëel en dreigend risico op genocide" liepen! Voorlopig, en totdat het Nederlandse Hof van Cassatie zijn oordeel heeft gegeven, is Nederland nog steeds verplicht om te stoppen met het leveren van reserveonderdelen voor Israëlische gevechtsvliegtuigen.
Oxfam Novib en haar bondgenoten geven niet op - giften zijn welkom
Dat de Nederlandse regering de strijd niet meteen opgeeft, betekent ook dat onze vrienden van Oxfam Novib en hun medestanders hun strijd moeten voortzetten. Ze zullen de financiële steun van het publiek nodig hebben om de tweede ronde van deze rechtszaak te winnen. Een beroep bij Cassatie is helaas een lange en kostbare procedure. Het Hof van Cassatie zal naar verwachting enkele maanden nodig hebben om een uitspraak te doen.
De drie ngo's schatten dat ze € 330.000 nodig zullen hebben om de juridische kosten van een dergelijk beroep te dekken. Daarom hebben ze een crowdfundingcampagne en een internationale oproep tot solidariteit gelanceerd, die wij steunen! Wij geloven dat de burgermaatschappij een fundamentele rol kan spelen in de bescherming van de burgers van Gaza, zeker als blijkt dat de regeringen er al vier maanden niet in slagen om hen te beschermen. Doneren kan ook vanuit België
Doe mee aan de Crowdfunding van Oxfam Novib
De coalitie van ngo's waar Oxfam Novib toe behoort probeert € 330.000 op te halen om naar Cassatie te gaan. Samen staan ze op tegen de levering van wapens aan Israël.