Position paper on the evaluation of Directive (EU) 2019/633 regarding Unfair Trading Practices in business-to-business relationships in the agricultural and food supply chain
De boerenprotesten van 2023-2024 waren een breekpunt: stijgende kosten, druk van retailers, schulden en de klimaatcrisis hebben boeren in grote moeilijkheden gebracht.
Ze eisen eerlijke prijzen en mechanismen die hun kwetsbare positie in de voedselketen beschermen.
We roepen de EU op om dringend de richtlijn inzake oneerlijke handelspraktijken (UTP’s of Unfair Trade Practices) te herzien. En een verbod in te stellen op zowel de aankoop van landbouwproducten onder de productiekosten als op de verkoop onder de kostprijs in de hele toeleveringsketen.
Eerlijke prijzen en beschermingsmechanismen zijn essentieel als boeren willen overleven. In de beleidsrichtlijnen van de EU staat: “Boeren moeten een eerlijk en toereikend inkomen krijgen en mogen niet gedwongen worden om onder de productiekosten te verkopen.”
Om deze problemen aan te pakken, bevelen we de volgende acties aan:
1. Algemeen verbod op oneerlijke handelspraktijken: Voer een alomvattend verbod in om alle oneerlijke praktijken tegen te gaan en de mensenrechten en de rechten van werknemers te beschermen.
2. Verbod op inkoop onder de kostprijs: Verbied de inkoop van landbouwproducten onder de kostprijs van een duurzame productie, van toepassing op zowel EU- als niet-EU-leveranciers.
3. Zorg voor eerlijke prijstransmissie: Verbod op de verkoop van producten onder hun aankoopprijs om oneerlijke verdeling van winsten in de toeleveringsketen te voorkomen.
4. Bijkomende praktijken die verboden moeten worden
o Het schrappen van producten als vergelding.
o Verbod op dubbele veilingen die de prijzen drukken.
o Oneerlijke praktijken in verband met economische afhankelijkheid verbieden.
o Automatische en ongerechtvaardigde boetes vermijden.
o Contracten verplicht heronderhandelen in geval van onvoorziene omstandigheden.
5. De Commissie constitutionele zaken (kortweg AFCO) versterken: het budget, de onderzoeksbevoegdheden en samenwerking met de mededingingsautoriteiten verhogen. De rol van de AFCO als toezichthouder uitbreiden tot landbouwproducten die ingevoerd worden van buiten de EU.
6. De toegang tot klachten verbeteren: Vergroot het bewustzijn, zorg voor meertalige hulpmiddelen, vereenvoudig online klachtenformulieren en moedig onderzoeken aan om de angst voor represailles te verminderen.
7. De afschrikkende werking versterken: boetes opleggen die in verhouding staan tot de totale omzet van de overtreders en compenserende maatregelen voor slachtoffers toestaan.