Marinel Ubaldo, activiste voor klimaatrechtvaardigheid

Tyfoons, de aanleiding voor activisme

Marinel Ubaldo had graag een rustige, zorgeloze jeugd gehad. Maar op de Filipijnen, een van de landen die het hardst wordt getroffen door de klimaatverandering, kreeg Marinel te maken met talloze tyfoons.

Door de klimaatverandering warmt het zeewater op, waardoor tyfoons krachtiger worden. Ook de zware rukwinden krijgen steeds meer vrij spel door de grootschalige ontbossing van de afgelopen jaren. En regen wordt niet meer opgevangen door de natuur, maar veroorzaakt enorme modderstromen. In 2013 was Marinel Ubaldo een van de overlevenden van supertyfoon Haiyan, die aan meer dan 6.000 Filipino's het leven kostte. Het was een traumatische ervaring, maar ook het startpunt voor haar activisme.

"Ik kan gewoon niet accepteren dat mijn landgenoten sterven door een fenomeen - de klimaatcrisis - dat we niet eens zelf veroorzaakt hebben. Als overlevende van Haiyan heb ik de morele verantwoordelijkheid om verandering te eisen. Alleen zo kan ik mijn kinderen in de ogen kijken en weten dat ik iets heb gedaan."

demonstraties, klimaatmars en rechtszaken: historische overwinningen

Samen met haar klasgenoten organiseerde Marinel demonstraties in Tacloban om hulp te eisen voor de slachtoffers van de tyfoon. Ze realiseerde zich dat dit geen natuurramp was, maar een gevolg van klimaatverandering veroorzaakt door grote vervuilers. En dat zij verantwoordelijk moeten worden gehouden voor de schade. 

Marinel werd een actief lid van de klimaatbeweging in de Filipijnen en organiseerde de eerste klimaatstaking in haar land. In 2015 maakte ze deel uit van een delegatie die 47 grote Filipijnse bedrijven voor de rechter daagde en eiste dat hun CO2-uitstoot werd gecontroleerd.

Met resultaat. In 2022 erkende de Mensenrechtencommissie dat deze fossiele brandstofbedrijven de klimaatverandering aanwakkerden en de mensenrechten van Filippijnse gemeenschappen ondermijnden. Een historische overwinning, maar niet juridisch bindend.

"We zijn erin geslaagd om deze grote bedrijven hun verantwoordelijkheid te laten nemen. Dit is een mijlpaal, want geen enkele commissie of mensenrechteninstelling heeft ooit eerder op deze manier een uitspraak gedaan in een mensenrechtengeschil. Maar er is nog steeds geen beleid dat deze vervuilers echt dwingt om de getroffen gemeenschappen te vergoeden.” Daarom zette Marinel mee haar schouders onder de Oxfam-campagne "Make rich polluters pay".  

“Make rich polluters pay” : klimaatrechtvaardigheid met Oxfam

Hilda Nakabuye, Pavel Martiarena, Cynthia Houniuhi en Marinel Ubaldo bundelden de krachten met Oxfam. Samen lanceerden ze een wereldwijde campagne onder de naam"Make rich polluters pay”. Aan de hand van hun ervaringen, acties en kennis, zien mensende klimaatcrisis door de ogen van de 4 activisten.

"Klimaatrechtvaardigheid betekent compensatie voor het verlies en de schade voor de getroffen gemeenschappen. Het is aan de grote vervuilers om ervoor te zorgen dat zij kunnen herstellen van een ramp", zegt Marinel.

Met een petitie vragen we wereldleiders de rijkste vervuilers te belasten en zo de opbouwvan een eerlijke toekomst te financieren. Meer dan 550.000 mensen over de hele wereld tekenden de petitie al. In 2023 voegde Marinel zich bij Oxfam op COP28 om deze boodschapuit te dragen.

Op weg naar de toekomst: voorbereiden, reageren en herstellen

Momenteel studeert Marinel in de Verenigde Staten, maar ze blijft sterk betrokken bij haarland. In haar woonplaats Matarinao bezoekt ze regelmatig haar familie. Haar twee zussen zijn betrokken bij het "Sharper"-project van Oxfam. Dat ondersteunt gemeenschappen die het zwaarst getroffen zijn door de klimaatcrisis om zich voor te bereiden op rampen, erop te reageren en ervan te herstellen.

Een van de activiteiten is het kweken en planten van mangroves. Die helpen dorpen te beschermen tegen extreme weersomstandigheden en een stijgende zeespiegel.

Voor Marinel gaat de strijd voor klimaatrechtvaardigheid door. Het is geen keuze, het is een noodzaak:

"Ik weiger de volgende generatie te laten meemaken wat ik heb moeten doorstaan. Ik ben sterk en veerkrachtig, maar alleen omdat ik geen andere keuze heb. Dat brengt ook eenzware verantwoordelijkheid met zich mee: mijn familie en mijn gemeenschap beschermen. En ervoor zorgen dat we over 50 jaar nog steeds een thuis hebben om naar terug te keren –en dat mijn stadje op een schiereiland in de Stille Oceaan nog steeds bestaat."